[1] 2010-03-22

Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea aldarrikatu du euskalgintzak

Nafarroako 100dik gora euskaltzalek maiatzaren 15erako manifestazioa antolatu dutela iragarri dute. Iruñeko Baluarten egindako agerraldian, Kontseiluko bazkideek zein euskalgintza osoko ordezkariek eta norbanako euskaltzaleek, egoeraren larritasunaren aurrean kalera ateratzeko deialdia egin dute. 

"Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea" lelopean egingo den manifestazioari begira irakurri den testua da hau :

Nafarroan, euskaraz bizi nahi duenak, izan dezala horretarako aukera. Hori besterik ez dugu eskatzen : Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea.

Euskal hiztun asko gara gaur egun Nafarroan. Orain dela hogei urte baino gehiago, herritarren ahaleginei esker : batzuek euskara ikasiz, beste batzuek seme-alabei irakatsiz, euskaraz hitz eginez edo euskararen aldeko ekimenak lagunduz. Euskararen transmisioa, poliki baina etenik gabe, hazten ari da Nafarroan. Euskara bizirik dago Nafarroan. Euskara biziberritzen ari da Nafarroan.

Ulertezina da Nafarroako Gobernua nola ari den euskaldunon kontra. Modu bereziki bortitzean ari da azkenaldian. Euskarazko komunikabideei lizentziak eta diru-laguntzak kenduz. Hezkuntza-sisteman euskara baztertuz. Euskara ikasi nahi dutenei diru-laguntza ezin urriagoak emanez, euskaltegiak itoaraziz, euskarazko ekimen eta ekitaldi guztiak murriztuz ... Euskara ahal duten une eta gune guztietan itotzeko ahalegin guztiak egiten ari da.

Nafarroan euskaraz bizitzea ezinezkoa da. Bigarren mailako herritar gisa tratatzen gaituzte euskaldunok. Euskal hiztunak behar ditu, ordea, Nafarroak, aniztasunak aberastu egiten baitu Nafarroa. Eta nafar gizartearen gehiengo zabalak ez du nahi ez hizkuntza bazterketarik, ez halako erasorik Nafarroan.

" Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea " bermatzea nahi dugu, iparraldean eta hegoaldean. Gure haur eta gazteentzat, ikasketak euskaraz egiteko eskubidea. Euskara ikasi nahi duten herritar guztientzat, horretarako eskubidea. Salerosketak, publizitatea eta etiketak euskaraz jasotzeko eskubidea. Administrazioarekin euskaraz egiteko eskubidea. Euskarazko kultura-sormenaz gozatzeko eskubidea. Telebistaz, prentsaz, tokiko hedabideen bidez, irratiz zein internetez informazioa euskaraz jasotzeko eskubidea. Kirola euskaraz egiteko eta aisia euskaraz gozatzeko eskubidea ...

Horretarako, eta euskararen normalizaziora eramanen gaituzten baldintza berriak lortzeko, Nafar jendartearen babesa eta laguntza eskatzen dugu. Izan ere, gertatzen ari diren eraso larrien aurrean ez dugu geldi egoteko asmorik. Baina ez hori bakarrik, uste sendoa dugu beste egoera batera eramango gaituzten oinarriak jartzeko gutariko bakoitzak, gizarte eragileok, norbanakook zeregin zehatzak ditugula.

Izan ere, demokrazian hain oinarrizkoa dirudien hori ez da posible gaur egun gure herrialdean. Eta egoera honek izen-abizen jakineko arduradunak ditu. Arduradun politikoak, kargu publikoak eta halako bidegabekerien aurrean beste alde batera begiratzen dutenak. Penagarria da Nafarroako Gobernuaren euskararen kontrako jarrera. Ez dago gauza tristeagorik bere herritarren kontra ari den Gobernu bat baino.

Euskaraz bizi nahi dugunok ez dugu egoera errazik izan aspaldi. Hala ere, jakin dugu indarrak batu eta aurrera egiten. Hori da, hain justu, proposatzen duguna : batzea, eta aldarri egitea " Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea ".

Gezurra badirudi ere, oinarrizko eskubide bat aldarrikatzera atera behar dugu kalera. Ideologia guztietako Nafar guzti-guztiei egin nahi diegu manifestaziora etortzeko deia. Den-denei, eta, jakina, Nafarroan euskara bizirik nahi duten lagun guztiei.

Manifestazio honekin, gauzak beste modu batera egin daitezkeela eta egin behar direla aldarrikatzera aterako gara. Gaur egun Nafar Gobernuak indarrean duen hizkuntza-politikak ez du euskara normalizatuko, ez ditu nafarren hizkuntza-eskubideak bermatzen. Gaur egun, Nafarroako Gobernuak bere herritarren kontra gobernatzen du, bidegabekeria handiagorik ? Gaizki ari da, gaizki eta oker, Nafar Gobernua. Euskaraz bizi nahi dugu, bertakoa den hizkuntza erabiliz bizi nahi dugu, geure hizkuntzan bizi nahi dugu eta nahi hori ez da aldatuko. Dena errazagoa litzateke euskararen normalizaziorako pauso sendoak emango bagenitu, baina, beste estatus juridiko bat, beste politika bat, behar da horretarako.

Bigarren mailako herritarrak izan nahi ez dugulako, euskarak eta euskaldunok Nafarroan arnasa behar dugulako, eta gizalegezkoa delako, aldarri egin dezagun guztiok batera : " Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea ". Maiatzaren 15ean manifestazioa egingo dugu Iruñean hori aldarrikatzeko .

Iruñean, 2010eko martxoaren 22an

.

 Atxikimendu zerrenda 10-03-23.

 "Kontinentean bizi" Analisia : Edurne Elizondo, berria.info 2010-05-16.

 “Hizkuntza eskubideen egoera Euskal Herrian, 2007an”. Urteko txosna. Hizkuntz Eskubideen Behatokia 2008.

 "Shut down of Euskaldunon Egunkaria newspaper (Report on Violations of Freedom Speach)", unpublished monographic report. Hizkuntz Eskubideen Behatokia / Observatory of Linguistic Rights. Iruñea / Pamplona, 2003.

 Iturria : Kontseilua.

 Sentencia firme, íntegra, absolutoria de los directivos procesados -admite que fueran torturados- del diario ’Euskaldunon Egunkaria’ -contra su cierre : Audiencia Nacional, Sala de lo Penal, Sección Primera. Sumario nº 44/04 del Juzgado Central de Instrucción núm. 6, Rollo de Sala núm. 21/05. Sentencia núm. 27/2010 de 12-04-2010.

2009-04-06 Hizkuntz Eskubideen Behatokiaren 2008ko urteko txostena : Hizkuntz Eskubideen Behatokiak urteko txostena aurkeztu du Bilbon. Xabier Mendiguren, Paul Bilbao eta Arantza Haranburuk, Behatokiko lehendakari, zuzendari eta kudeatzaileak, hurrenez hurren aurkeztu dute.

euskaltube.com bideoak | Izenburua : Behatokia 2008ko txostena | Erabiltzailea : kontseilutik

Azalpena Behatokia, 2009-04-02. 2008ko urtean Hizkuntz Eskubideen Behatokiak egindako lana biltzen duen txostena aurkeztu zuen asteazkenean Bilbon.

2009-10-12 Euskarians- espota

euskaltube.com bideoak | Izenburua : Euskarians, euskal kirolarien argazki bilduma | Erabiltzailea : kontseilutik

Azalpena Kontseiluak Euskarians, euskal kirolarien argazki bilduma argitaratu du. 138 argazkiz osatutako bilduma da. Euskal kirolariak eta kirol desberdinen inguruko informazioa biltzen du. Lehen hezkuntzako haurrek ikastetxean jasoko dute doan eta kromoak kioskoetan eskuratu ahal izango dira.

euskaltube.com bideoak | Izenburua : Ertzaintzaren lan eskaintza publikoan ez da euskara eskatu | Erabiltzailea : kontseilutik

Azalpena Ertzaintzarako egin den azken lan eskaintza publikoan euskararen presentzia hutsala izan da. Euskaldunon hizkuntza-eskubideen urratzea ahalbidetzen du egoera honek. Hizkuntz Eskubideen Behatokiak egoeraren inguruko irakurketa plazaratu du. Ondoko bideo honetan Behatokiko zuzendari Paul Bilbaok xehetasun guztiak ematen ditu egoeraren nondik-norakoak ezagutzeko.